Beslissing OM op aangifte MDI 20120510
Onderwerp: Beslissing OM op aangifte
Datum: 10 mei 2012
Geachte,
Door het Meldpunt Discriminatie Internet is aangifte gedaan ter zake van de artikelen 137c Sr (groepsbelediging) en 137d Sr (aanzetten tot haat, discriminatie en geweld) tegen uitlatingen op de website www.wakkerpedia.nl. Op 30 januari 2012 bent u door de politie gehoord. Met deze brief deel ik u de beslissing van het Openbaar Ministerie (OM) mede.
De website Wakkerpedia
De opzet van Wakkerpedia lijkt op de online encyclopedie Wikipedia: ieder thema met uiteenzetting staat als lemma op een aparte pagina. De aangifte heeft onder meer betrekking op discriminerende uitlatingen in de lemma's getiteld 'zwartjoekels', 'buitenlanders', 'moslim', 'Antillianen', 'illegaal', 'Marokkaan', 'asielzoekers', 'homoseksuelen', 'Marokkanen', enzovoorts. Onder het lemma 'Marokkanen' was volgens de aangifte bijvoorbeeld te lezen:
"Criminele gluiperds uit het Rifgebergte die het hebben voorzien op onze belastingcenten, onze spullen en ons land. Deze rifaapjes zijn altijd in het bezit van twee of meer paspoorten, rijden in te dure gestolen auto's of op van ons gestolen scooters en dragen een jas met een bontkraag.
Alle Marokkanen zijn moslim. Ze genieten ervan te worden geknuffeld door Cohen en andere linksmensen die graag theekransjes met dit tuig houden. Gooien homofielen van flatgebouwen en verkrachten onze vrouwen. En ze handelen in drugs."
Deze generaliserende opzet van de betekenis van het woord 'Marokkanen' is puur naar de bewoordingen gezien beledigend over Marokkanen.
In het verhoor verklaart u, kort samengevat, dat de website Wakkerpedia een satirische website is die de visie van de gemiddelde rancuneuze PVV-stemmer op de hak neemt, door hun kijk op verschillende onderwerpen te verwoorden in de lemma's. De inhoud van de lemma's is afkomstig van uitspraken die (voornamelijk) zijn gevonden op interactieve pagina's van het internet. Sommige van dergelijke uitspraken zijn geplaatst onder het betreffende lemma en worden 'parels' genoemd.
Bij een beschouwing van de gehele website en de verschillende lemma's wordt het voor de gemiddelde lezer duidelijk dat de lemma's zoals hierboven geciteerd niet serieus dienen te worden genomen, maar dat de daarin verwoorde visie juist wordt bespot. Echter het is zeer de vraag of de gemiddelde internetbezoeker, als hij op een discriminerende tekst op uw website stuit, verder zal lezen, enerzijds omdat de opzet van de website uitnodigt tot het selectief lezen van lemma's, anderzijds omdat personen die op de discriminerende uitlatingen stuiten geschokt kunnen zijn en daarom niet verder zullen wíllen lezen, en om die reden geen kennis zullen nemen van het satirische karakter. Indien de lemma's afzonderlijk worden gelezen, is immers niet steeds duidelijk dat het een satirische website betreft. Door het gebruik van zoekmachines is het zeer wel mogelijk dat internetgebruikers op een lemma van Wakkerpedia terecht komen zonder de rest van de website te zien. Daar komt bij dat, zelfs als het satirische karakter van de website in aanmerking wordt genomen, uitlatingen desondanks strafbaar zijn als deze onnodig grievend zijn.
Het standpunt dat de bedoeling van op internet geplaatste teksten of afbeeldingen voldoende duidelijk dient te zijn, is onderschreven door de Hoge Raad in een recent arrest van 27 maart 2012. De Hoge Raad keurt in dit arrest een veroordeling van de Arabisch Europese Liga (AEL) goed. De AEL had een beledigende cartoon over Joden op het internet geplaatst, naar eigen zeggen al reactie op de Deense cartoons over de profeet Mohammed. Desondanks werd de plaatsing van de cartoon strafbaar beoordeeld, kort gezegd omdat de AEL haar (beweerdelijke) bedoelingen onvoldoende duidelijk had gemaakt, en omdat van de gemiddelde internetbezoeker niet verwacht mag worden dat deze, geconfronteerd met de shockerende cartoon, verder kennis zal willen nemen van de achtergrond van het plaatsen van de cartoon. Daarnaast werd geoordeeld dat de cartoon onnodig grievend was.1
Beslissing ten aanzien van uw zaak
In deze zaak ben ik, na kennisgeving van de website en na het met u gehouden verhoor, met enige aarzeling van oordeel dat het satirische karakter van de website Wakkerpedia niet zó onduidelijk is dat dit evident onvoldoende kenbaar is voor bezoekers. Op dit moment acht ik de uitlatingen dan ook niet strafbaar. De aangifte tegen de uitlatingen op de website zal ik seponeren met sepotcode 5 (feit niet strafbaar).
Ik benadruk echter dat de satirische strekking van de gehele website moeilijk kenbaar is, en dat men zich daarnaast kan afvragen of de uitlatingen op de website niet meer grievend zijn dan het benodigde doel rechtvaardigt. Dat kan maken dat een oordeel over de strafbaarheid in de toekomst anders uitvalt, bijvoorbeeld als geoordeeld wordt dat het aandeel van de beledigende onnodig grievende uitlatingen niet meer in redelijke verhouding staat tot het moeilijk kenbare karakter van de website. Ik raad u met klem aan kennis te nemen van het zojuist genoemde arrest van de Hoge Raad en de website zodanig aan te passen dat het karakter van de website helder en eenvoudig kenbaar is, ook voor derden die slechts een enkel lemma lezen. Ook doet u er goed aan er zorg voor te dragen dat de uitlatingen op de website niet onnodig grievend zijn.
Het onderzoek naar de aangifte is hiermee afgesloten, tenzij:
- op grond van nieuwe feiten of omstandigheden deze beslissing moet worden herzien;
- een benadeelde in de zaak zich beklaagt over mijn beslissing niet te vervolgen, en het gerechtshof vervolging beveelt.
Ik vertrouw er op u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd.
Mr. P. Velleman
Officier van Justitie
1 HR 27 maart 2012, LJN: BV5623, te vinden via www.rechtspraak.nl. Zie ook het arrest in hoger beroep, Hof Arnhem 19 augustus 2010, LJN: BN4204
